Καθιερώθηκε να ονομάζουμε "νεωτερική" (moderne) την περίοδο της ευρωπαϊκής ιστορίας που διαδέχθηκε τον μεσαίωνα. Συμβατικό όριο έναρξης της νεωτερικής περιόδου, σύμφωνα με τις χρηστικές κωδικοποιήσεις που καθιέρωσε η ίδια η ευρωπαϊκή ιστοριογραφία, είναι η πτώση της Κωνσταντινούπολης (1453). Ίσως γιατί ο άξονας των ιστορικών εξελίξεων μετατίθεται τότε οριστικά από την ελληνική Ανατολή στην ευρωπαϊκή Δύση. Καίριες πολιτιστικές διεργασίες που προηγούνται ή έπονται στην ιστορία της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης -η λεγόμενη "Αναγέννηση" (Renaissance) και η προτεσταντική "Μεταρρύθμιση"- δεν θεωρούνται ορόσημα μετάβασης σε άλλη εποχή. Είναι διεργασίες ακόμα εγκλωβισμένες, περισσότερο ή λιγότερο, στη μεσαιωνική νοηματοδότηση του βίου. Λογαριάζονται μάλλον ως "εσωτερικές απλώς ανακατατάξεις στο σύστημα της μεσαιωνικής χριστιανοσύνης". [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)