"Πανουργίαι υψηλόταται του Μπερτόλδου" είναι η αρχή του τίτλου της ανώνυμης ελληνικής έντυπης μετάφρασης (1646) του πεζού, αφηγηματο-διαλογικού έργου "Le sottilissime astuzie di Bertoldo" (1606) του λαϊκού ιταλού συγγραφέα Giulio Cesare [dalla] Croce. Το πρωτότυπο έργο βρισκόταν στο τέρμα μιας δυτικοευρωπαϊκής μεσαιωνικής παράδοσης που παρουσίαζε έναν άξεστο και δύσμορφο χωριάτη με τσουχτερή πονηριά και θυμοσοφία, ισχυρό ένστικτο αυτοσυντήρησης και άσβεστη δίψα για την ελευθερία, να είναι ο αντίποδας του σοφού Σολομώντα.
Η επιμελήτρια της έκδοσης, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Α.Π.Θ. Σ. Σταυρακοπούλου, προσφέρει στο Επίμετρο του βιβλίου μια ευρεία ανθολόγηση ανάλογων κειμένων από τον 14ο έως τον 20ό αι.