Αν και ψυχής εκπορευόμενη, η μελαγχολική συνθήκη εμπεριέχει εγγενώς μια σχέση με τον χώρο. Οι όψεις, οι δομές, οι λειτουργίες, οι σχέσεις των μερών της εγκαλούν σε μια λανθάνουσα αρχιτεκτονική γλώσσα η οποία βρίσκεται βαθιά ριζωμένη στον ανθρώπινο ψυχισμό ανά τους αιώνες. Η τέχνη του μελαγχολικού χώρου μοιάζει να αναδύεται μέσα από διακειμενικές αναφορές, μέσα από κοινούς τόπους μεταξύ λόγων και σημείων στον χρόνο. Αυτές οι μελαγχολικές "ποιήσεις", όντας αλληγορικές, συμβολικές, εννοιολογικές κατασκευές, δεν αφορούν στην αυστηρή χωρικότητα της φυσικής και των μαθηματικών, αλλά σε ένα είδος ανθρωπολογικού τοπίου, ενός τοπίου συνάμα ασύλληπτου και απροσμέτρητου.
Με τον ίδιο τρόπο που ο Γκαστόν Μπασλάρ (Gaston Bachelard) περιγράφει πως "ο βιωμένος χώρος υπερβαίνει τον γεωμετρικό", έτσι και το παρόν βιβλίο επιχειρεί να υπερβεί την ανάγνωση του χώρου, μεταφράζοντας την ενδόμυχη εμπειρία της μελαγχολίας σε χωρικές συνθήκες, ποιότητες και χαρακτηριστικά. Η κατά τόπους ανατομή της μελαγχολίας συνοδεύεται από την αρχιτεκτονική ανάγνωση συμπτωματολογικών περιγραφών του φαινομένου, όπως αυτές φανερώνονται σε αποσπάσματα της μελαγχολικής πραγματείας - εικόνες, ποιητικές μεταφορές, συμβολισμούς, φιλοσοφικές αναλογίες και θεωρητικά σχήματα - από το παρελθόν μέχρι σήμερα. Με τον τρόπο αυτό συγκροτείται ένα ανθολόγιο μεταφορικών σχημάτων που συμπυκνώνουν τη χωρική "ποίηση" της μελαγχολικής ατμόσφαιρας και τη σχέση της με το σώμα, το κτίσμα, το τοπίο, την πόλη.